0%

Popüler Sosyal Medya Uygulaması Tiktok

Kullanıcı bireylerin birbirleri ile çift taraflı ya da eş zamanlı olarak bilgi paylaşabilmesine olanak tanıyan medya sistemi olarak adlandırılan sosyal medya kullanım oranı dünya genelinde her geçen gün artış göstermeye devam ediyor. İnternet yardımı ile paylaşım yapılabilen ya da kişilerin diyalog kurabilmesini mümkün hale getiren sosyal medya platformları arasında yer alan Tiktok; Çin tarafından 2015 yılında geliştirilen bir uygulamadır. Tiktok’un yayılmaya başladığı ülke olan Çin’de Douyin adı ile bilinen uygulamanın ülke sınırları içerisindeki kullanım sayısı 700 milyondan fazla iken bu sayı dünya genelinde 1 milyarı geçmektedir. Piyasaya sürülmesi ile birlikte hızlı bir ivme kazanarak geniş bir kullanım alanına ulaşan Tiktok üzerinden video düzenleme ya da video yaratma olanaklarının yanı sıra canlı yayın da yapılabiliyor. Kişisel paylaşımların ağırlıklı olduğu uygulama pek çok ülke de sıklıkla kullanılıyor. Öyle ki bu uygulama sayesinde şahsi hesaplarını ön plana çıkararak kazanç sağlayan da birçok kullanıcı bulunuyor. Marka bilinirliliğinin artması amacı işletmeler tarafından da tercih edilen bir sosyal medya uygulamasıdır. 

Tiktok’a Yapılan Kısıtlama ve Yasaklar

Bu uygulamanın içeriğinde yer alan “topluluk kuralları”; kullanıcılar için eğlenceli ve güvenli bir deneyim elde edilebilmesine katkı sağlamak amacı ile rehberlik niteliğindedir. Aynı zamanda nelere izin verilip verilmediği de bu kurallar arasında belirtilir. İlgili kurallara aykırı davranılması ya da içeriklerin zararlı nitelikler taşıması halinde gerekli tespitlerin yapılması farklı teknolojiler geliştirilir. Uygun olmayan içeriklerin belirlenebilmesi için otomatik değerlendirmenin yanı sıra kişilerin değerlendirmeleri de dikkate alınır. Herhangi bir ihlalin tespit edilmesi durumunda Tiktok içeriği kaldırarak, paylaşımı yapan hesabın sahibine bir bildirim gönderir. “Topluluk kuralları” ya da “hizmet şartları” ihlallerinin belirlenmesi durumunda ilgili hesabın kalıcı olarak engellenmesi söz konusudur. Bunun için aşağıda belirtilen hususlardan birinin gerçekleşmesi gereklidir. 

  • Uygulama tarafından belirtilen minimum yaş gerekliliğinin yanı sıra diğer gerekliliklere uygun olunmaması,
  • Açılan hesabın yanıltıcı olması (başka biri ya da kuruluş gibi gösterilmesi),
  • İlgili hesapta ciddi bir ihlalin söz konusu olması,
    - Çocuklara yönelik cinsel istismarın yayınlanması / tanıtılması,
    - Gençlerin istismarına yönelik paylaşımlar yapılması,
    - Kişilerin şiddete teşvik edilmesi,
    - Şiddet içerikli tehditlerin yapılması,
    - Taciz ya da tecavüz eylemlerinin gösterilmesi,
    - Rızası olmayan cinsel içerikli paylaşımların yapılması,
    - Gerçek hayat ile bağlantılı işkenceyi betimleyen içeriklerin paylaşılması,
    - İnsan kaçaklığının yapılmasını ya da kolaylaştırılmasını konu edinen içerikler,
    - Hesap ile ilgili yapılan kısıtlamalardan ya da kalıcı olarak engellenmekten bilerek ve isteyerek kaçarak farklı bir hesap oluşturmak / kullanmak.
  • İlgili hesabın herhangi bir politika veyahut özellik dâhili ile birden çok kez ihlal nedeni ile ihtar edilecek noktaya ulaşması,
  • “Fikri mülkiyet politikasının” birden çok kez ihlal edilmesi.

Tiktok yaptığı açıklama ile 18 yaşın altındaki kullanıcıların daha kontrollü bir kullanım sağlayabilmesi için ekran süresine kısıtlama getireceğini belirtmiştir. Bu kuralın 13 yaşından küçük olan kullanıcılar için daha kapsamlı olacağı duyurulmuştur. 18 yaşını doldurmayan bireylerin 60 dakikalık kullanımından sonra ekranda bir uyarı belirecek ve bu sınırın aşılabilmesi için Tiktok tarafında bir şifre istenecek. 13 yaşın altında kalan kullanıcılar için de aynı uygulama geçerli olacak. İstenen şifrenin ebeveynler tarafından konulması şartı olacak. 13 yaş ve altında kalan kullanıcıların ebeveynleri tarafından parola girilse dahi ekran sürsi en fazla 30 dakika uzayabilecek. 

Kamuda Tiktok Yasağı

En çok kullanılan sosyal medya uygulamalarından biri olan Tiktok, farklı sebepler nedeni ile pek çok ülkede yasaklandı. Uygulamanın yasaklandığı ülkelerin başında ABD geliyor. Dışişleri Bakanlığı, İç Güvenlik Bakanlığı ve Savunma Bakanlığının yanı sıra pek çok devlet kurumu üye ve çalışanlarının kullanmış olduğu resmi cihazlara Tiktok uygulamasının indirilmesi ve kullanılması yasağı Beyaz Saray tarafından getirildi. Yasağın uygulandığı başlıca ABD eyaletleri arasında; Texas, Maryland, Indiana, Nebraska, South Dakota ve South Carolina yer alıyor. ABD’den sonra Tiktok uygulamasının kamuya ait olan platformlarda kullanılması uygun bulmayan Avrupa Birliği Komisyonu bu yasağı; Norveç, Danimarka, Yeni Zelanda ve İngiltere’de de uygulamaya başladı. 

Tiktok’a Uygulanan Kısıtlamaların Nedeni Nedir?

Amerika Birleşik Devletleri ile başlayan Tiktok kısıtlaması ve kullanım yasağının birden fazla nedeni bulunuyor. Bunlardan bazıları;

  • Çin yanlısı görüşlerin yayılma ihtimalini bulundurması,
  • Uygulamayı kullanacak kişilerin bilgilerine erişim sağlanabilmesi,
  • Güvenlik ve mahremiyet kaygısı oluşturması,
  • Siber güvenlik ve gizlilik kaygısı bulundurması,
  • Ahlaki kaygılar barındırması,
  • Tiktok Yasaklarının Sebebi Güvenlik Endişesi Mi?

Dünya genelinde geniş bir kullanım ağına sahip olan Tiktok, kullanıcı sayısını arttırmaya, hem markalar hem de gazeteciler tarafından favori bir uygulama olarak kullanılmaya devam etse de pek çok hükümet bu sosyal medya uygulamasının veri güvenliği ve gizlilik nedeni ile kullanılmasını tehlikeli bulduğundan yasaklanmasını istiyor. Özellikle hükümet çalışanlarına ve üyelerine verilen cihazlarda Tiktok uygulamasının kullanılması ABD, Danimarka ve İngiltere gibi ülkelerde yasaklanmış durumda. Bu hükümetlerin duyduğu büyük endişenin en önemli nedeni merkezi Pekin’de bulunan ByteDance adındaki şirketin kişilerin bilgilerini elinde bulundurmasının bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu düşünmesi. Bu durum ilgili hükümetler tarafından ulusal güvenlik riski olarak görülüyor. Tiktok haricindeki diğer popüler uygulamalar Silikon Vadili iken bu uygulamanın olmaması verilerin Çin hükümetine aktarılması ihtimali hükümetlerin yasaklama kararı almasındaki nedenler arasında yer alıyor. Endişelerin ciddi bir boyuta ulaşması Data&Society Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan araştırma sonuçları neticesinde daha da artıyor. Araştırma sonucuna göre; Tiktok’un topladığı verilerin diğer sosyal medya uygulamalarına kıyasla çok daha fazla olduğu yönündedir. Toplanan verilen benzer uygulamalar ile aynı düzeyde olmaması da hükümetlerin endişesinin artmasında son derece etkilidir. Kullanıcıların çalışır durumdaki diğer uygulamalarının ve takvimlerinin yanı sıra Wi-Fi ağlarına ve kişilerin sim kart seri numarasına erişim sağlayabildiği Avustralya – ABD siber güvenlik firmasının sunmuş olduğu raporda yer alıyor. 

Hangi Ülkeler Tiktok’a Yasak ve Kısıtlama Getirdi?

  • 2020 yılı itibari ile hem güvenlik hem de gizlilik endişesi sebebi ile Hindistan, Tiktok’un da aralarında yer aldığı Çin menşeili pek çok platforma yasak getirdi.
  • ABD’nin Federal Soruşturma Bürosu tarafından yapılan açıklama da ilgili uygulamanın ulusal güvenlik riski bulundurduğunun belirtilmesi üzerine Tiktok kullanımı Tayvan’da 2022 yılında özellikle kamu sektörü ile bağlantılı olan cihazlarda kullanıma yasaklandı. Bu cihazlar cep telefonları ile sınırlı kalmayıp hem dizüstü hem de masaüstü bilgisayarlar için geçerlidir. Yazılımları Çin’e ait olan tüm uygulamaların kullanımına ülke yönetimi tarafından izin verilmiyor.
  • Devlet kurumlarının veri güvenliğini tehdit ettiğini savunan ABD hükümeti de uygulamanın federal sistem ve cihazlardan kullanımını yasakladığını belirtti. Amerika Birleşik Devletleri’ne bağlı olan eyaletlerin yarısından daha çoğu bu yasağı uyguluyor.
  • ABD tarafından yapılan gizlilik ve güvenlik ihlali endişesi nedeni Kanada’da yanı buldu. Devlet, kamu kurumlarında görevli olan çalışanlara uygulamayı kullanma yasağı getirdi. Uygulamanın gelecek zamanlarda da indirilmesinin çalışanlar için engelleneceği ülke yönetimi tarafından belirtildi.
  • AB Konseyi, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu; AB’nin bilinen en üst düzey birimleri arasında yer alır. Tiktok kullanımı personeller için yasak hale getirilirken milletvekillerine uygulamanın kullanılmaması önerildi.
  • 2020 yılından itibaren Tiktok kullanımının geçici olarak yasaklandığı Pakistan; bu yasağı dört kez uygulamıştır. Ülkedeki yetkililer tarafından getirilen yasağın başlıca nedeni; Tiktok sosyal medya uygulamasında yer alan içeriklerin ahlaka aykırı olmasıdır.
  • Uygulama Afganistan’da 2022 yılında yasaklandı. Nedeni ise ülke gençlerinin uygulamada yer alan içerikler sebebi ile yanlış yönlendirilmesinden korumaktır.
  • Ülkemizde uygulamanın kullanılmasına ilişkin herhangi bir yasak bulunmuyor.